Verkennend onderzoek naar het strategische vermogen van leden van FEDA

Arjen van Klink[1]

Hoe staat het met het strategisch vermogen van ondernemingen in de aandrijftechnologie? Zijn radicale nieuwe technologische mogelijkheden en andere ontwikkelingen aanleiding voor aangescherpte of nieuwe strategieën? Bij twaalf leden van FEDA is onderzocht wat hun strategische vermogen is. In het algemeen is voor veel kleine en middelgrote ondernemingen strategie geen gemeengoed. Zij gunnen zich vaak geen tijd om een strategie te ontwikkelen en te implementeren. Bovendien hebben ze een informele cultuur, het traditionele instrumentarium voor strategische planning sluit niet aan. Een strategieproces gebaseerd op de lean startup-methode kan deze ondernemingen helpen. Niet het plan, maar het proces staat dan centraal. Al lerende en doende komt een beweging naar de toekomst op gang. Het proces kent vijf stappen: verkennen, doelen stellen, experimenteren, evalueren en aanpassen.

Met de next strategy scan zijn de twaalf ondernemingen geanalyseerd. Te constateren is dat de ondernemingen een beperkt strategisch vermogen hebben. Het ontbreekt aan een helder toekomstperspectief en hoe dat kan worden bereikt. Vier punten vallen op. Ten eerste is strategie bij de ondernemingen vooral het zetten van commerciële doelen, terwijl een goede strategie veel meer dimensies omvat. Ten tweede is er geen actief strategieproces. Strategie komt aan de orde bij het jaarbudget. Ten derde kenmerkt het kennisnetwerk zich door ‘ons kent ons’. Alle ondernemingen noemen de zelfde partijen en bronnen. Ook de langdurige klantrelaties zijn een toonbeeld van stabiliteit, zij kunnen bedrijfsblindheid veroorzaken. Ten vierde stimuleren de meeste ondernemingen nieuwsgierigheid en vernieuwingsgezindheid binnen hun organisaties niet. Meedenken wordt wel verwelkomt, maar wordt niet bewust en actief gezocht en ondersteund.

Bij de twaalf ondernemingen zijn praktische verbeteringen door te voeren in het strategieproces. Deze tips kwamen van de respondenten zelf:

• Laat elk halfjaar een verbeterplan langs alle afdelingen gaan
• Zorg dat sales de voeten/handen en de oren/ogen in de markt is
• Beschrijf kernachtig je propositie – wat maakt het bedrijf uniek?
• Werk met een strategisch plan van 36 maanden dat doorloopt
• Zorg elk half jaar voor tenminste één nieuwe klant die nieuwe eisen stelt
• Organiseer een ‘tegengeluid’ via een raad van commissarissen of raad van advies
• Geef medewerkers ruimte om te experimenteren
• Ga de hei op met de vraag ‘hoe kan ons bedrijf te gronde gaan en hoe is dat te voorkomen?’

FEDA-lid en benieuwd naar het hele artikel? Lees het op SharePoint.

[1] Lector Next Strategy bij het kenniscentrum Business Innovation van Hogeschool Rotterdam