Business Model Canvas

---

Een crisis drukt je met de neus op de kwetsbaarheden binnen jouw bedrijf. Hoe kun jij jouw businessmodel versterken of verbeteren? Wat kan blijven, wat moet aangepast? Of misschien kies je voor een nieuwe strategie. Met het Business Model Canvas zet je de blik vooruit.

Ben je afhankelijk van bepaalde klanten, medewerkers of leveranciers? Had je alleen je fysieke kanaal? Misschien was je papierwerk niet zoals het zou moeten zijn. Kortom: wat is de conditie en onderhoudstoestand van je bedrijf? Als je kritisch naar je bedrijf kijkt, vraag jezelf dan ook af of het nog steeds goed bij jou als persoon past. Het je genoeg passie en overtuiging om jouw bedrijf succesvol te houden?

Hoe kun jij je bedrijf robuust maken voor de toekomst? Met deze 9 stappen van het Business Model Canvas en tips van strategisch adviseur Yousri Mandour en bedrijfseconoom Nino Obbes maak je een ondernemingsplan voor na corona.

1. Klantsegmenten: wie is je klant?

Klanten zijn het hart van elk bedrijfsmodel. Wat verandert er bij hen? Misschien hebben ze andere producten en oplossingen nodig, of hebben ze minder inkomsten. We zien bijvoorbeeld meer gebruik van onlinediensten, behoefte aan veiligheid en service. En soms heeft de klant juist behoefte aan menselijk contact. Daarnaast kun je kijken wie je nog meer voor jouw product kan interesseren. Ga op zoek naar nieuwe klanten. “Neem een onredelijk uitgangspunt,” zegt Yousri Mandour, strategisch adviseur bij marketing en adviesbureau ICSB. “Ik zet je voor het blok. Wat als je je vanaf morgen voor 100% gaat richten op NIET-klanten? Bestaande klanten doen we niks meer mee. Hoe gaan we nieuwe mensen dan klant maken?”

2. Waardepropositie: waarom kiezen klanten voor jou?

Klanten kunnen hun product of dienst op allerlei plekken halen. Waarom moeten ze bij jou zijn en niet bij een ander? “Ga na wat de belofte is die jij nu wilt en kunt waarmaken,” zegt Mandour. “Sommige bedrijven kunnen echt niet op dezelfde weg door. Alleen bijschaven is niet genoeg. Het roer moet misschien helemaal om. Een andere doelgroep of een ander aanbod. Probeer buiten je standaardgroef te denken. Er is geen makkelijke weg. De mens is een gewoontedier. Maar wat als het hotel geen lobby heeft, of de bioscoop geen doek? Werp blokkades op en vindt zo nieuwe oplossingen.”

Denk ook na over wat jouw bedrijf uniek maakt. “Je kunt veel in de grondverf zetten, maar wat ga je echt af schilderen?” zegt Nino Obbes, bedrijfseconoom en Register Valuator. “Ga niet op prijs concurreren, maar zorg voor iets bijzonders. ”

Het gaat om jouw unieke kracht. Ga eens terug naar je missie, visie en strategie. Vat jouw unieke kracht samen in een pitch van een paar zinnen. Neem de tijd voor deze stap. Hoe scherper je dit in beeld hebt, hoe makkelijker het proces daarna is.

3. Kanalen: hoe vinden klanten jouw bedrijf?

Hoe bereik je die ideale klant voor jouw unieke product? Klanten moeten je wel kunnen vinden. Met welke middelen kun je je doelgroep bereiken? Dat beschrijf je in een marketingplan. In veel gevallen is online nu nog belangrijker. Pas daarom je website aan en zorg dat je SEO optimaliseert.

Bij dit onderdeel kijk je ook naar je distributie. Waar en hoe kunnen klanten jouw producten krijgen? Het fysieke kanaal is weggevallen of moeilijker geworden. Wat zijn alternatieven die bij jouw bedrijf passen? Misschien kun je thuis bezorgen of online verkopen.

4. Klantrelaties: online of offline

Je kiest op welke manier je contact wilt hebben met je klant en wanneer. Voor, tijdens en na de aanschaf van jouw product. Dit noemen we de klantreis. Dat kan online: we zijn nu meer gewend geraakt aan online vergaderen en bestellen. Maar klanten hebben soms behoefte aan persoonlijk contact. Kies de middelen en momenten die je nodig hebt om met je klanten in contact te blijven.

5. Inkomstenstromen: wie gaat jou wat betalen?

Zonder cashflow, geld in de portemonnee, kun je weinig. Met een liquiditeitsprognose krijg je zicht of er voldoende geld is om je rekeningen te betalen. Focus op de zaken die direct op korte termijn geld opbrengen. Kijk of klanten sneller kunnen betalen of in deelafnames. Kun je overgaan tot factoring? En wellicht zijn er mogelijkheden bij je leveranciers om later of gespreid te betalen.

Obbes: “Cash is king. Het gaat om hoeveel vrije geldstromen je hebt. Als je geld vast zit in voorraden, debiteuren of investeringen kun je weinig. Waarom heb je zoveel debiteuren? Moet je echt investeren? Welk materiaal is overtollig? Binnen elk bedrijf zijn er mogelijkheden om geld vrij te spelen. En zorg dat je altijd ook nog iets achter de hand hebt. Geld in een veilige haven noem ik dat.”

6. Key resources: wat heb je nodig om verder te komen?

Key resources zijn de belangrijkste gereedschappen en middelen die nodig zijn om je businessmodel te laten werken. Denk aan apparatuur, intellectueel eigendom en kennis en kunde van je medewerkers.

“Zorg dat je niet te afhankelijk bent van bepaalde klanten, leveranciers of medewerkers,” zegt Obbes. “Het is risicovol als je maar 1 product-marktcombinatie hebt, 1 licentie of 1 agent.”

Welke zaken zijn absoluut nodig om de wensen van je klanten te vervullen. Heb je misschien andere medewerkers of vaardigheden nodig? Heb je alle (digitale) middelen? En hoe zit het met je spullen, panden en voorraad? Er zijn ook taken waar je kopzorgen van krijgt. Hoeveel tijd gaat daar eigenlijk naartoe? Misschien kan je die uitbesteden. Zo maak je ruimte vrij voor waar je echt goed in bent.

Obbes: “Probeer het bedrijf los van jezelf te organiseren. Draait de zaak ook door als jij er niet bent? En organiseer een team om je heen, ook juist voor die taken waar je zelf minder goed in bent.”

7. Kernactiviteiten: wat gaat je bedrijf doen?

Nieuwe kansen liggen overal, ook in moeilijke tijden. Digitalisering, naar het buitenland, nieuwe technologieën, aanvullende diensten. Veel bedrijven gaan online. Voor sommige diensten blijft juist persoonlijk contact belangrijk.

Mandour: “Stel je voor dat je vanaf morgen nog maar 1 product hebt. Wat is die oplossing dan en waarom kies je daarvoor?” Obbes vult aan : “Ik zie ondernemers veel ballen in de lucht houden. Maar durf te kiezen. Waar ben je het beste in? Wat doe je wel en niet?”

Kijk voor inspiratie ook naar andere ondernemers en startups in jouw omgeving en branche. Aan jatten en kopiëren heb je niets, maar slimme ideeën kun je wellicht wel invoegen in jouw eigen concept. Geld verdienen kan op veel manieren. Mandour: “Wat als je vanaf morgen met ¾ van je activiteiten stopt. Wat wordt je verdienmodel? Wat als deze situatie 1 jaar blijft of zelfs 2 jaar?”

8. Belangrijkste partners: met wie werk je samen?

Inventariseer wie je belangrijkste bondgenoten zijn. Zij zitten in hetzelfde schuitje. In moeilijke tijden wil je zeker niet alles alleen hoeven doen. Met wie werk je samen? Kijk wat je netwerk waard is. Wie zijn er echt relevant? Welke partners en leveranciers zijn onmisbaar? Wie is bereid tot samenwerking?

Mandour: “Ga vooral ook op zoek naar nieuwe contacten buiten je bestaande netwerk. Nieuwe samenwerkingen brengen nieuwe ideeën. Je hoeft het wiel niet alleen uit te vinden.”

9. Kostenstructuur: hoe ziet het er financieel uit?

Bij een nieuw plan hoort ook een financieel plaatje. Welke kosten kun je schrappen? Wat heb je minimaal nodig en waar betaal je dat van? Je streeft naar effectiviteit en efficiëntie. Kijk naar een flexibele schil, je debiteurenbeleid, je marketingbudget. Misschien kun je kosten delen. Waarin moet je investeren om straks weer te kunnen groeien.

Obbes: ”Kijk naar je bedrijf zoals een investeerder dat doet. Wat is het rendement op het geïnvesteerde vermogen? Hoeveel waarde wordt er gecreëerd? En zou je zelf je privévermogen investeren in je bedrijf of beleg je dat liever elders?”

Blijf innoveren

Al deze 9 elementen grijpen in elkaar. Gebruik het canvas als een model om je plannen vorm te geven. Ondernemerschap is leren. Doen en doorzetten. Is je plan min of meer gereed ga dan eens sparren met mensen die je vertrouwt. Zo blijft jouw bedrijf robuust.

Dit artikel is oorspronkelijk door Herlinda Blokker gepubliceerd. Lees het volledige artikel op de website van de KVK.